Iedereen houdt van een gezellige avond uit, of het nu gaat om een bezoek aan het theater, een concert of een mooie film. Maar voor veel ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid is deelname aan deze activiteiten niet altijd vanzelfsprekend. Vier het Leven zorgt ervoor dat ook zij van cultuur kunnen blijven genieten. In dit artikel vertellen we je meer over deze bijzondere organisatie, de mensen die ze helpen en waarom cultuur zo belangrijk is voor iedereen.
Wat is Vier het Leven?
Vier het Leven is een organisatie die oudere en kwetsbare mensen de kans geeft om samen met anderen naar culturele evenementen te gaan. Denk hierbij aan theater, film, muziekoptredens of museumbezoeken. Vaak zijn dit mensen die door een beperking of eenzaamheid moeilijk zelfstandig kunnen deelnemen aan zulke activiteiten. Vier het Leven zorgt ervoor dat ze toch kunnen meedoen, zonder zich zorgen te maken over vervoer of gezelschap.
Hoe werkt het precies? Deelnemers worden thuis opgehaald door vrijwilligers, gaan samen naar een cultureel evenement, en aan het einde van de avond worden ze weer veilig naar huis gebracht. Zo wordt alles geregeld, en het enige wat de deelnemers hoeven te doen, is genieten van de voorstelling.
Voor wie is Vier het Leven?
De organisatie richt zich voornamelijk op mensen met een kwetsbaarheid die graag een culturele activiteit willen bijwonen, maar daar om verschillende redenen niet meer toe in staat zijn. Voor veel van deze mensen is uitgaan niet zo eenvoudig meer. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met mobiliteit, wonen ver weg van familie of hebben simpelweg niemand die met hen mee kan gaan.
Volgens cijfers van de Vlaamse overheid voelt ongeveer 17 % van de ouderen zich sterk eenzaam, en bijna de helft voelt zich matig eenzaam. Dit kan een groot effect hebben op hun welzijn en levenskwaliteit. Vier het Leven probeert hier iets aan te doen door ouderen en andere kwetsbare mensen een uitje aan te bieden waarin ze zich weer even verbonden voelen met anderen en met de maatschappij.
Waarom is cultuur zo belangrijk?
Cultuur is niet alleen leuk, het kan ook positieve effecten hebben op de gezondheid en het welzijn van mensen. Onderzoek wijst uit dat het regelmatig bezoeken van culturele evenementen kan helpen om eenzaamheid tegen te gaan, stress te verminderen en zelfs de hersenen gezond te houden. Voor ouderen is het bijzonder waardevol omdat het hen actief houdt en hen een gevoel van voldoening en verbondenheid geeft.
Voor veel ouderen kan het leven soms aanvoelen alsof ze steeds meer aan de zijlijn staan. Doordat ze minder mobiel worden of omdat hun sociale netwerk kleiner wordt, raken ze sneller geïsoleerd. Cultuurparticipatie, of het nu gaat om het bijwonen van een theaterstuk of het luisteren naar live muziek, kan hen het gevoel geven dat ze nog volop meedoen. Het geeft hen ook iets om naar uit te kijken en brengt vaak mooie nieuwe herinneringen.
Vrijwilligers zijn het hart van Vier het Leven
De organisatie draait bijna volledig op vrijwilligers. Onze vrijwilligers zijn mensen met een groot hart die het belangrijk vinden dat ouderen ook nog van cultuur kunnen genieten. Ze halen de deelnemers thuis op, brengen hen naar het evenement en zorgen ervoor dat ze zich tijdens de avond op hun gemak voelen. Voor veel deelnemers is het gezelschap van de vrijwilliger net zo belangrijk als het evenement zelf.
Vrijwilligerswerk bij Vier het Leven is vaak erg dankbaar werk. Niet alleen omdat je iemand helpt aan een fijne avond, maar ook omdat het contact tussen vrijwilliger en deelnemer vaak zorgt voor mooie gesprekken en wederzijdse waardering. Daarnaast draagt het vrijwilligerswerk bij aan intergenerationeel contact: jongere vrijwilligers en oudere deelnemers leren van elkaar en groeien in begrip en respect voor elkaars levenservaringen. Op die manier maken we echt het verschil in het leven van onze deelnemers. Reacties als: ‘Ik ben zo blij dat Vier het Leven bestaat’ of ‘Vier het Leven heeft mij opnieuw zin gegeven’ zijn geen uitzondering.
Samenwerking met cultuursector en lokale partners
Vier het Leven kan niet zonder de hulp van lokale culturele instellingen en gemeenten. Theaters, bioscopen en concertzalen werken graag samen met de organisatie om ouderen en kwetsbare mensen de kans te geven hun voorstellingen bij te wonen. Dit is belangrijk, omdat culturele instellingen hiermee een sociaal doel dienen: het vergroten van toegankelijkheid voor iedereen.
Ook voor de culturele sector zelf is dit een mooie kans. Veel instellingen merken dat hun publiek steeds ouder wordt, en ze willen graag iedereen blijven betrekken bij hun activiteiten. Door samen te werken met Vier het Leven, zorgen ze ervoor dat ouderen, die normaal gesproken misschien niet meer zouden komen, toch een plaats in hun zaal vinden.
Lokale overheden ondersteunen Vier het Leven soms financieel of ze voorzien ontmoetingsplaatsen zoals bij Mintus. Deze samenwerking maakt het mogelijk om de werking van de organisatie te blijven uitbreiden, zodat steeds meer mensen gebruik kunnen maken van het aanbod.
De uitdagingen
Hoewel Vier het Leven veel mooie resultaten boekt, zijn er ook uitdagingen. Een van de grootste problemen is het bereiken van mensen die het meest geïsoleerd zijn. Niet iedereen weet van het bestaan van de organisatie of durft zich aan te melden. Hier ligt nog een taak voor zowel Vier het Leven als lokale gemeenschappen om ervoor te zorgen dat niemand achterblijft.
Daarnaast blijft de organisatie afhankelijk van voldoende vrijwilligers en financiële steun. Het vervoeren en begeleiden van deelnemers kost geld, en om dat op lange termijn te blijven doen, zijn subsidies en donaties noodzakelijk. Gelukkig ziet men in dat zulke initiatieven een enorme maatschappelijke waarde hebben. We zijn dan ook een van de projecten van de warmste week dit jaar. Als je in december op ’t Zand bent, of als je nu al graag wilt steunen, mag je dat altijd doen. Zo kunnen we onze werking laten bestaan en hopelijk ook buiten Brugge verder uitwerken.
Samengevat
Vier het Leven Vlaanderen is een prachtig initiatief dat ervoor zorgt dat oudere en kwetsbare mensen deel kunnen blijven uitmaken van het culturele leven. Door hen te helpen de drempels van mobiliteit, eenzaamheid en sociale uitsluiting te overwinnen, krijgen ze de kans om van cultuur te genieten en nieuwe herinneringen te maken. De samenwerking tussen vrijwilligers, culturele instellingen en lokale overheden maakt dit mogelijk en laat zien dat een samenleving waarin iedereen mee kan doen binnen handbereik ligt.
Meer info
www.4hetleven.be
cultuurvuur.be
